पंजाब के प्रमुख कवि नाटककार, स्वराजबीर ने प्रो महावीर नरवाल की मृत्यु पर प्रतिक्रिया देते हुए कविता मेहरबान जज साहिब पंजाबी में लिखी, जिसका स्वाति द्वारा किया गया हिंदी अनुवाद यहां दिया जा रहा है :

मेहरबान जज साहिब

महावीर नरवाल नहीं रहे
जी हां जज साहिब
नताशा के पिता
अब नहीं रहे

मेहरबान जज साहिब
कुछ दिन पहले ही
अाई थी वह बेटी
आपके पास
उसने यह नहीं कहा था
कि उसपर कार्यवाही न की जाए
यह भी नहीं कहा था उसने
कि निर्दोष करार दिया जाए उसे

उसके वकील ने बस
इतनी ही की थी दरखास्त
उसे दो घड़ी अपने पिता से मिलने दें
बात करने दें पिता से
पिता बीमार हैं

वह सिर्फ़ 13 साल की थी
जब उसकी मां गुज़र गई
उसके पिता ही उसकी मां बने
गहरी छांव बने

आप जानते हो जज साहिब
आपको अच्छी तरह पता है साहिब
उस लड़की ने कोई दंगा नहीं कराया
निर्दोष है वह लड़की
तोड़ना चाहती थी पिंजरे समाज के
वह लड़की
और आपने उसे ताकत के पिंजरे में कैद किया

आप बहुत ताकतवर हो जज साहिब
आप मुंसिफ हो
आप उसे वो दो घड़ी दे सकते थे
कि वो देख सके चेहरा अपने पिता का

आप उसे और कैद कर सकते हो जज साहिब
आप उसे दे सकते हो सज़ा उम्र कैद की

आपके पास पूरी ताकत है साहिब
आप इंसाफ कर सकते हो

ऊपर लिखी बातें गलत है सरासर

आप सबकुछ कर सकते हो जज साहिब
पर आप उस बेटी को अपने पिता से बात करने के लिए
दो घड़ी नहीं दे सकते
आप नहीं दे सकते उसे वो दो पल
आपके पास वो कर सकने का दिल नहीं है

आपके पास ताकत है
आपके पास इंसाफ है

आपने कहा था
आप अगली सोमवार को सुनवाई करेंगे
वो सोमवार अब कभी नहीं आएगा
वो सोमवार कैलेंडर में अब रह ही नहीं गया है
जज साहिब

अपनी पूरी जिंदगी
अब आप उस सोमवार की तलाश करेंगे…!!

* * *
Click here for English translation. Also, watch video wherein Prof Narwal directly addressed the issue before his demise:

ਮਿਹਰਬਾਨ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ

– ਸਵਰਾਜਬੀਰ

ਮਿਹਰਬਾਨ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਮਹਾਵੀਰ ਨਰਵਾਲ ਮਰ ਗਿਐ
ਹਾਂ, ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਨਤਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪਿਉ
ਇਸ ਜੱਗ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।

ਮਿਹਰਬਾਨ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਉਹ ਧੀ ਧਿਆਣੀ
ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ
ਤੁਹਾਡੇ ਦਰਬਾਰ ‘ਚ ਆਈ ਸੀ
ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਹਾ
ਕਿ ਮੇਰੇ ‘ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਨਾ ਚਲਾਓ
ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਹਾ
ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਦੋਸ਼ ਮੁਕਤ ਕਰ ਦਿਓ
ਉਸ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਮਿੰਨਤ ਕੀਤੀ ਸੀ
ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿਓ ਦੋ ਪਲ
ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਓ ਦਾ ਮੂੰਹ ਵੇਖਣੈ
ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਨੇ
ਉਹ ਬਿਮਾਰ ਹੈ

ਉਹ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸੀ
ਜਦ ਉਹਦੀ ਮਾਂ ਮਰ ਗਈ
ਉਹਦਾ ਪਿਉ ਹੀ ਉਹਦੀ ਮਾਂ ਸੀ
ਡੂੰਘੀ ਛਾਂ ਸੀ ਉਹ।

ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਓ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਐ
ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੇ
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦੰਗੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਾਏ
ਉਹ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਐ
ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਤੋੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ
ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ‘ਚ ਕੈਦ ਕਰ ਦਿੱਤੈ

ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਤਾਕਤਵਰ ਓ, ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਸੀਂ ਮੁਨਸਿਫ਼ ਓ
ਤੁਸੀਂ ਉਸਨੂੰ
ਉਹ ਦੋ ਪਲ ਦੇ ਸਕਦੇ ਸੀ
ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਉ ਦਾ ਮੂੰਹ ਵੇਖ ਸਕਦੀ

ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਓ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਸਕਦੇ ਓ
ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਹਰ ਤਾਕਤ ਐ, ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਸੀਂ ਇਨਸਾਫ ਕਰ ਸਕਦੇ ਓ

ਉੱਪਰ ਲਿਖਿਐ ਗਲਤ ਐ
ਤੁਸੀਂ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰ ਸਕਦੇ ਓ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਪਰ ਤੁਸੀਂ
ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਉ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲਈ
ਦੋ ਪਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੇ ਸਕਦੇ

ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਦੋ ਪਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ
ਉਹ ਦੋ ਪਲ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਤਾਕਤ ਹੈ
ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇਨਸਾਫ ਹੈ
ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਲ ਸਾਫ਼ ਸ਼ਫਾਫ ਹੈ

ਤੁਸੀਂ ਕਿਹਾ ਸੀ
ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੀ ਫਰਿਆਦ
ਸੋਮਵਾਰ ਸੁਣੋਗੇ
ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਉਹ ਸੋਮਵਾਰ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ
ਉਹ ਸੋਮਵਾਰ
ਹੁਣ ਕੈਲੰਡਰ ‘ਚੋਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਐ।

ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ
ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ
ਇਸ ਸੋਮਵਾਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੋਗੇ

_____________________________

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਾਮਰੇਡ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਲਾਲ ਸਲਾਮ – ਵੇਖੋ ਕਿੱਥੇ ਆਇਆ ਇਨਕਲਾਬ